Parlament Europejski i Rada UE osiągnęły porozumienie w sprawie przesunięcia terminów oraz uproszczenia przepisów dotyczących sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju oraz należytej staranności. Z kolei 3 kwietnia 2025 r. Parlament Europejski przyjął bez zmian propozycję „stop-the-clock”, otwierając drogę do formalnego zatwierdzenia i publikacji nowych rozwiązań.

Zmiany te są częścią szerszego pakietu uproszczeń regulacyjnych przyjętego przez Komisję Europejską w lutym 2025 r., którego celem jest zwiększenie konkurencyjności unijnych przedsiębiorstw oraz stworzenie przyjaźniejszego środowiska dla inwestycji. Komisja podkreśla, że proponowane rozwiązania równoważą cele klimatyczne i gospodarcze, wspierając jednocześnie realizację założeń Europejskiego Zielonego Ładu
Propozycje te uproszczą wymagania UE dla wszystkich przedsiębiorstw, w szczególności w sektorze MŚP, koncentrując ramy regulacyjne na największych firmach, które mają największy wpływ na klimat i środowisko.
Uproszczenie raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju
Najważniejsze zmiany dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju obejmują:
- Zmniejszenie zakresu obowiązków – około 80% firm zostanie wyłączonych z zakresu dyrektywy CSRD, a obowiązki sprawozdawcze skoncentrują się na największych przedsiębiorstwach, które mają największy wpływ na środowisko i społeczeństwo.
- Ograniczenie obciążeń dla mniejszych firm – duże przedsiębiorstwa nie będą mogły przerzucać wymagań raportowych na mniejsze firmy w swoich łańcuchach wartości.
- Przesunięcie terminów – obowiązki raportowania dla firm objętych CSRD zostaną przesunięte o dwa lata:
• z 2025 r. na 2027 r. dla firm zatrudniających poniżej 500 pracowników,
• z 2026 r. na 2028 r. dla MŚP notowanych na giełdach oraz małych instytucji finansowych. - Redukcja obowiązków w zakresie Taksonomii UE – zmniejszenie obciążeń związanych z obowiązkami sprawozdawczymi w ramach unijnej systematyki i ograniczenie ich do największych spółek, przy jednoczesnym utrzymaniu możliwości dobrowolnego raportowania dla pozostałych dużych spółek w ramach przyszłego zakresu CSRD. Oczekuje się, że przyniesie to znaczne oszczędności kosztów dla mniejszych firm, jednocześnie umożliwiając firmom, które chcą uzyskać dostęp do zrównoważonego finansowania, kontynuowanie tej sprawozdawczości.
- Uproszczenie kryteriów „Nie czynienia poważnych szkód” (DNSH – do no significant harm) – szczególnie w zakresie zapobiegania zanieczyszczeniom i kontroli, związanych ze stosowaniem i obecnością substancji chemicznych.
- Dostosowanie kluczowych wskaźników bankowych – np. wskaźnika Green Asset Ratio (GAR), który wykluczy z obliczeń firmy spoza zakresu CSRD (zatrudniające mniej niż 1.000 pracowników i generujące przychody poniżej 50 mln euro).
Uproszczenie należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju
Główne zmiany dotyczące należytej staranności (CSDDD) obejmują:
- Ograniczenie złożoności i kosztów – uproszczenie wymogów w zakresie należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju, tak aby spółki objęte tym zakresem unikały niepotrzebnych komplikacji i kosztów, np. firmy będą mogły skupić się na bezpośrednich partnerach biznesowych, a częstotliwość ocen okresowych zostanie zmniejszona z corocznej do co 5 lat.
- Zmniejszenie obciążeń dla MŚP – ograniczenie ilości informacji wymaganych przez duże spółki od mniejszych firm w łańcuchach dostaw.
- Większa harmonizacja przepisów w UE – w celu zapewnienia równych warunków konkurencji i równych szans w całej UE.
- Usunięcie unijnych warunków odpowiedzialności cywilnej – przy jednoczesnym zachowaniu prawa poszkodowanych do pełnego odszkodowania zgodnie z krajowymi systemami prawnymi.
- Więcej czasu na wdrożenie – firmy otrzymają dodatkowy rok na dostosowanie się do nowych wymogów poprzez odroczenie stosowania wymogów należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju dla największych firm
• z 2027 r. na 2028 r. dla przedsiębiorców zatrudniających powyżej 3.000 pracowników,
• z 2028 r. na 2029 r. dla pozostałych firm objętych dyrektywą.
Kolejne kroki
Aby wejść w życie, propozycja „stop-the-clock” wymaga teraz formalnego zatwierdzenia przez Radę Unii Europejskiej, a następnie publikacji w Dzienniku Urzędowym UE.
Autor artykułu

Emanuela Polcyn
Prawnik
Email: biznesprawnik@turcza.com.pl