Odszkodowanie za opóźniony lot – ważny wyrok TSUE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako: „TSUE”) w wyroku z 18 listopada 2020 r. (C-519/19) uznał, że znana linia lotnicza Ryanair stosuje nieuczciwą klauzulę umowną. Dotyczy ona miejsca wnoszenia pozwu przeciwko liniom lotniczym – dotychczas klienci mogli podawać firmę do sądu jedynie w Irlandii. Teraz przewoźnik będzie musiał zmienić zasady dotyczące miejsca dochodzenia roszczeń przez klientów, którzy będą mieli ułatwioną drogę do otrzymywania odszkodowań za opóźnione loty. 

Historia sporu

Przeciwko przewoźnikowi wystąpiła polska spółka DelayFix specjalizująca się w pozyskiwaniu odszkodowań za opóźnione loty. Sprawa w której pozwany został Ryanair dotyczyła lotu, który miał odbyć się na trasie Mediolan – Warszawa w czerwcu 2016 r. Linie lotnicze zakwestionowały miejsce wniesienia powództwa, wskazując, że umowa dopuszcza prowadzenie sprawy wyłącznie na ternie Irlandii. Ponadto Ryanair nie uznał umowy cesji między klientem a Spółką DelayFix w przedmiocie wypłaty odszkodowania w kwocie 250 EUR za odwołanie lotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U. 2004, L 46).

Spór doprowadził do złożenia wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczącego wykładni art. 25 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2012, L 351) oraz dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95).

Odpowiedź TSUE

TSUE odniósł się do dwóch istotnych kwestii. Po pierwsze stwierdził, że klauzula dotycząca właściwości sądu była zamieszczona w umowie zawartej między konsumentem, czyli pasażerem linii lotniczych, a przedsiębiorcą, czyli przewoźnikiem lotniczym bez uprzednich negocjacji indywidualnych i wobec tego należy uznać ją nieuczciwy warunek umowy w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Według Trybunału przewoźnika można podać do sądu także w kraju wylotu i przylotu.

Po drugie, Trybunał uznał, że klient miał prawo dokonać cesji swoich praw na spółkę DelayFix.

Na podstawie przestawionych informacji, należy stwierdzić, że klienci będą mieli ułatwioną drogę do dochodzenia wypłaty odszkodowania od linii lotniczych, co może spowodować wzrost liczby roszczeń przeciwko przewoźnikowi.

Odszkodowanie za opóźnienie

Przypomnijmy, że za opóźnienia w wylocie, zgodnie z unijnymi przepisami Rozporządzenia WE 261/2004, w zależności od długości trasy, odszkodowanie może wynieść od 250 euro do aż 600 euro. Aby móc ubiegać się o wypłatę odszkodowania, opóźnienie przewoźnika musi przekraczać 3 godziny.