Zbliża się rewolucja na polskim rynku pracy – Ministerstwo zapowiada skrócony czas pracy

Wkrótce polski rynek pracy może przejść istotną transformację. Firmy z całego kraju zyskają możliwość przetestowania różnych modeli skróconego czasu pracy. Najważniejsze jest to, że pracownicy zachowają swoje dotychczasowe wynagrodzenie, a zmniejszenie liczby godzin nie będzie wiązać się z redukcją zatrudnienia. To odpowiedź na zmieniające się realia gospodarki, które są skutkiem ciągłego, dynamicznego rozwoju technologii i automatyzacji.

Polska na tle Europy

Polacy należą dziś do najbardziej zapracowanych narodów w Europie. Jednak wysoka liczba przepracowanych godzin nie zawsze idzie w parze z efektywnością. Zmęczenie, stres i brak czasu na odpoczynek odbijają się nie tylko na zdrowiu pracowników, ale także na produktywności firm. Nowoczesne gospodarki, takie jak Francja, Dania, Belgia czy Hiszpania, już wcześniej dostrzegły tę zależność i postawiły na mądrzejszą organizację pracy. Teraz podobne rozwiązania mają szansę zagościć także w Polsce. Skrócenie czasu pracy przynosi wymierne efekty, co potwierdzają doświadczenia takich firm jak Herbapol Poznań.

Co zyskają strony stosunku pracy?

Analizy przeprowadzone przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pokazują, że korzyści ze skrócenia czasu pracy są wielowymiarowe. Pracownicy odczuwają poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego, obniżenie ryzyka wypalenia zawodowego, a także zyskują więcej czasu na rozwój osobisty i życie rodzinne. Z perspektywy pracodawcy oznacza to wzrost efektywności zespołów, większą kreatywność, mniej błędów, wypadków i absencji, a także zwiększenie atrakcyjności organizacji na rynku pracy. Co ważne, wbrew obiegowym opiniom, skrócenie czasu pracy nie pogarsza wyników finansowych przedsiębiorstw.

Jakie rozwiązanie przygotowało Ministerstwo?

28 kwietnia 2025 roku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło rozpoczęcie przygotowań do pierwszego w Polsce pilotażowego programu skrócenia czasu pracy. Program obejmie zarówno przedsiębiorstwa prywatne, jak i jednostki samorządowe, organizacje pozarządowe oraz związki zawodowe. Uczestnicy będą mieli możliwość samodzielnego wyboru modelu skrócenia czasu pracy najlepiej dostosowanego do specyfiki ich działalności. Możliwe będzie zarówno zmniejszenie liczby godzin pracy w ciągu dnia, jak i przyznanie dodatkowych dni wolnych. Kluczową zasadą pozostaje niezmienność wynagrodzenia. Pilotaż przewiduje trzy miesiące przygotowań, po których nastąpi okres testowy. Na realizację programu w pierwszym roku przeznaczono 10 milionów złotych z Funduszu Pracy. Do 30 czerwca 2025 roku zostaną ogłoszone szczegółowe zasady i warunki uczestnictwa.

Oddolny charakter pilotażu

To sami pracodawcy i pracownicy zdecydują, w jaki sposób skrócenie czasu pracy będzie u nich wyglądało. Możliwości obejmują redukcję liczby godzin pracy w ciągu dnia, rozłożenie krótszego czasu pracy na więcej dni, skrócenie tygodniowego wymiaru pracy lub zwiększenie liczby dni urlopu wypoczynkowego, aby efektywnie zmniejszyć czas pracy bez konieczności zmniejszania wynagrodzenia. Analiza tych indywidualnych rozwiązań, wdrażanych na poziomie firm, posłuży ministerstwu jako baza do przygotowania ewentualnych propozycji legislacyjnych.

Doświadczenie polskich pracodawców

Ważną perspektywę przedstawił również Tomasz Kaczmarek, prezes zarządu Herbapol Poznań S.A. Opowiedział, że mimo początkowych obaw i sceptycyzmu, szczególnie wśród części pracowników, priorytetem było dobro ich zespołu. Firma przyjęła zasadę, że zmiany muszą przynieść korzyść pracownikom, a nie pogorszyć sytuacji przedsiębiorstwa. Efektem była zmniejszona rotacja kadry, mniejsza absencja oraz znakomite wyniki finansowe za 2024 rok, będące najlepszymi od wielu lat.

Dalsze działania Ministerstwa

Wkrótce w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zostanie powołany specjalny zespół ds. skróconego czasu pracy, którego zadaniem będzie monitorowanie przebiegu pilotażu, wsparcie procesów wdrożeniowych oraz opracowanie rekomendacji legislacyjnych.

Jeśli Państwa firma planuje wziąć udział w pilotażu lub przygotować się do wprowadzenia krótszego czasu pracy, serdecznie zapraszamy do kontaktu – TURCZA Kancelaria Radców Prawnych wesprze Państwa w przeprowadzeniu planowanych zmian, a nasi specjaliści doradzą optymalne rozwiązania, skrojone indywidualnie na potrzeby Państwa organizacji.